КЛИМАТТЫ ҚОРҒАУ ҰҒЫМЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ЗАҢНАМАЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ
DOI:
https://doi.org/10.52026/2788-5291_2023_73_2_77Кілт сөздер:
Климат ұғымы, климатты қорғау, қоршаған орта, экология, экологиялық қауіпсіздік, құқықтық реттеу, экологиялық кодекс.Аңдатпа
Бұл мақалада климатты қорғау ұғымның теориялық мәселелері, климатты қорғаудың экологиялық жағдайы қарастырылған. Климат қорғау ұғымын қоршаған ортаны құқықтық қорғау саласындағы қатынастардың объектісі ретінде анықтаудың негізгін талдауға, сондай-ақ қоғамдық қатынастардың осы саласын нормативтік реттеудің ерекшеліктерін алдын-ала анықтайтын оның құқықтық қасиеттерін зерттеуге бағытталған. Климат - бұл белгілі бір аймаққа тән көпжылдық кезеңдегі ауа-райының (атмосфералық) жағдайларына құқықтық талдаулар жүргізілген. Сонымен қатар, қазіргі уақытта "климат" сөзі негізінен жаратылыстану категориясынан адамның белсенді лексиконының құрамына еніп, кең таралған және кең таралған сөзге айналды, әртүрлі мағыналарға ие болды деп айтуға болады. Осы мақаланың басты мақсаттары үшін "климат" ұғымының бастапқы, жаратылыстану-ғылыми қолданыста толықтығын анықтау, қалыптасқан жалпы қолданылатын климат ұғымын және "климат" ұғымының заң ғылымында қалай қолданылатынын, оның құқықтық реттеу шеңберінде қандай мазмұн алатындығын зерттеу қажет болып көрінеді. Климатты қорғау-жаһандық, аймақтық және ұлттық ауқымда жүзеге асырылатын табиғатты қорғау қызметінің маңызды бағыттарының бірі. Атмосфералық ауаның ластануы, климаттың болып жатқан және болжанатын өзгерістері, зиянды заттардың алыс қашықтыққа трансшекаралық тасымалдануы және басқа да жағымсыз құбылыстар мен процестер шұғыл ұйымдастырушылық және құқықтық шаралар қабылдауды талап етеді. Климатты қорғау атмосфералық ауаның ластануының халықтың сырқаттанушылығына әсерін бағалау ауру көбейіп кетуіне негіз болып табылады. Мемлекеттік климаттық кадастр-ауа температурасы, бұлттылық, атмосфералық құбылыстар, желдің бағыты мен жылдамдығы, жауын-шашын мөлшері және белгілі бір аумақтарға тән атмосфера мен астыңғы қабаттың басқа да сипаттамалары кіретін және көп жылдық кезеңдегі метеорологиялық деректердің климаттық базасы негізінде қалыптастырылған атмосфералық жағдайлардың жиынтығы туралы метеорологиялық ақпаратқа негізделген жүйелі деректер жиынтығына құқықтық талдаулар жүргізілген.
