ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ШАРТТЫ СОТТАУ ИНСТИТУТЫН ІСКЕ АСЫРУДЫҢ ЖӘНЕ ОНЫ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫН ІЗДЕУДІҢ ЖЕКЕЛЕГЕН МӘСЕЛЕЛЕРІ ТУРАЛЫ А.А. Алимпиев құқықтану магистрі Қазақстан Республикасы ІІМ Ш. Қабылбаев атындағы Қостанай академиясы

Аңдатпа

Бұл мақалада Қазақстан Республикасында шартты соттау институтын іске асыруға қатысты жекелеген мәселелер баяндалады.

Мақалада 2019-2022 жылдар кезеңінде жиналған шартты түрде Сотталғандар туралы статистика келтірілген:

- мерзімінен бұрын босатумен;

- мекемеге Жолдаумен;

- қылмыс жасаумен.

Қазақстандық пробация қызметінің қызметінде шартты түрде соттау туралы қылмыстық кодекстің материалдық нормаларын қолдану проблемаларын суреттеу үшін автор құқық қолдану практикасы материалдарынан мысалдар келтіреді.

Пробация қызметі бөлімдерінің жекелеген азаматтарға қатысты шартты соттаудың күшін жою туралы мәселені шешу туралы өтініш жіберген кезде аудандық соттармен өзара іс-қимылдың эмпирикалық тәжірибесі келтіріледі.

Сот шешімдерін талдау қазақстандық пробация қызметінің қызметкерлері шартты соттаудың күшін жою туралы ұсыныстарды жіберген кезде оның құқық қолдану практикасына әсер ететін қылмыстық заңнаманың белгілі бір проблемалығына жарық түсіреді.

Қолданыстағы құқық қолдану проблемаларын шешу жолдарын іздеу және шартты түрде соттау институтын жетілдіру үшін автор пробация қызметі қызметкерлерінің аталған кәсіби қоғамдастығы бойынша сарапшы ретінде сауалнама жүргізудің орындылығы туралы қорытындыға келеді, оған бірқатар тұжырымдалған өзекті мәселелер қойылуы керек:

Автор суреттелген сот шешімдері мен қазақстандық пробация қызметі практикасының материалдары негізінде Қазақстан Республикасында шартты соттауды іске асыруды регламенттейтін қылмыстық заңнама нормаларын жетілдіру перспективалары туралы өзінің пайымын ұсынады.

Пробация қызметі қызметкерлерінің сараптамалық қоғамдастығының жалпы ұстанымын анықтау Қазақстан Республикасындағы шартты соттау институтын жетілдіру мәселелері бойынша мүдделі мемлекеттік органдармен түзетулер пакетін дайындап және алдын ала тыңдаулар ұйымдастыра отырып, тиісті заңнамалық бастамаларды енгізуге әкеп соғады деген гипотеза алға тартылады.

Түйін сөздер: шартты түрде соттау, пробация қызметі, пробациялық бақылау, қылмыстық-құқықтық ықпал ету шарасы.