ПРОБАЦИЯ ҚЫЗМЕТІНІҢ БАС БОСТАНДЫҒЫНАН АЙЫРУ ОРЫНДАРЫНАН БОСАТЫЛҒАН АДАМДАРДЫҢ ӘЛЕУМЕТТЕНУІНЕ ЫҚПАЛЫ

Аңдатпа

Мақала пробация қызметінің бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдардың әлеуметтену ықпалына арналған. Қылмыстың өсуі мен қоғамды қылмыстық жауапкершілікке тарту мәселесі адамзат пайда болғаннан бері әлемді толғандырып келеді. Дәстүр бойынша, сотталушының проблемасы, оның жазасын өтегенге дейін және одан кейінгі қоғамдағы өмірі өткір проблема. Ұзақ уақыт бойы бас бостандығынан айырылған, сотталған адамдардың проблемаларына немқұрайлы қарау қазір аз адамдарға ұнады, бірақ қазіргі уақытта мемлекетімізде бұл жағдайды өзгерту үшін шешуші шаралар жеткіліксіз деген ойдамыз. Осы күнге дейін бас бостандығынан айыру орындарында жазасын өтеген сотталғандарды қоғам бас тартқандар ретінде қабылдайды. Бұл тек ресми жұмыс табу, отбасын, тұрғын үйді құру қиындықтарында ғана емес, сонымен қатар мемлекеттік органдардың қызметшілері тарапынан да, қарапайым азаматтар тарапынан да мұндай адамдарға жалпы теріс көзқараста көрінеді. Бұл проблемалар әсіресе қоғам мен босатылған адамдардың алдында кезекті ұзаққа созылған экономикалық дағдарыс кезеңінде өткір тұр. Пробацияның қолданылуы әр түрлі ауыртпалықтағы қылмыстарға қатысты және әр түрлі санаттағы құқық бұзушыларға қатысты мемлекеттің икемдірек қылмыстық саясатының өткізілуіне мүмкіндік береді, сондықтан әлеуметтік әділдік пен жазаны тағайындаудың және орындаудың дараландыру қағидаттарын іске асыру шараларын белгілеу кезінде жазалау шараларын анықтау кезінде қылмыскердің тұлға ерекшеліктерін ескеруіне мүмкіндік беретіндігін көрсетіп отыр. Сотталғанға әлеуметтік-құқықтық көмек беру, оған қатысты пробациялық бақылауды жүзеге асыру және тоқтату тәртібін түсіндіреді. Сотталған адамға сот жүктеген міндеттерді орындау тәртібін және мәжбүрлі еңбекті орындау немесе орындамағаны және пробациялық бақылау шарттары мен тәртібін бұзғаны үшін жауапкершілікке тарту тәртібі де түсіндіріледі.