ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТ САЛАСЫНДАҒЫ ҚЫЛМЫСТЫҚ ҚҰҚЫҚ БҰЗУШЫЛЫҚТАР ҮШІН ЖАУАПКЕРШІЛІК ТУРАЛЫ ҚК КЕЙБІР НОРМАЛАРЫН ҚОЛДАНУ ПРАКТИКАСЫНЫҢ МОНИТОРИНГІ
DOI:
https://doi.org/10.52026/2788-5291_2022_71_4_124Кілт сөздер:
Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі, экономикалық қызмет саласындағы қылмыстық құқық бұзушылықтар, қылмыстық саясат, қылмыстық заңнаманы жетілдіру, құқық қолдану практикасын жетілдіруАңдатпа
Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 2-бабына сәйкес қылмыстық құқық бұзушылықтардың алдын алу қылмыстық заңнаманың негізгі міндеттерінің бірі болып табылады. Бұл міндетке қол жеткізу бірқатар факторларға, оның ішінде құқық қорғау органдарының жұмысын дұрыс ұйымдастыруға, қылмыстық заңнаманың жай-күйіне және оны қолдану практикасына байланысты. Мұның бәрі қылмыстық саясат тұжырымдамасымен қамтылған. Қазіргі уақытта біздің еліміздің экономикасына таралған әлемдік экономикалық дағдарысқа байланысты экономикалық қызмет саласындағы қылмыстық құқық бұзушылықтардың қоғамдық қаупі артты. Аталған қылмыстық құқық бұзушылықтар елдің экономикалық қауіпсіздігіне нұқсан келтіретіні белгілі. Сондықтан өнерде. «Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздігі туралы» 2012 жылғы 6 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабында ұлттық қауіпсіздікке қатер ретінде мемлекеттің экономикалық қауіпсіздігіне нұқсан келтіру, капитал мен тауарларды елден тысқары жерлерге бақылаусыз әкету, көлеңкелі экономиканың өсуі, қаржы жүйесі тұрақтылығының төмендеуі көрсетіледі.
Осыған байланысты еліміздің экономикалық қауіпсіздігін нығайту, оның ішінде экономикалық қызмет саласындағы қылмыстық құқық бұзушылықтарға қарсы іс-қимылдың тиімділігін арттыру арқылы нығайту қажеттілігі туындайды.
Мақалада экономикалық қызмет саласындағы қылмыстық құқық бұзушылықтардың кейбір себептері, сондай-ақ оларға қарсы күрес шаралары қарастырылады. Экономикалық қызмет саласында қылмыстық құқық бұзушылықтарды жасағаны үшін жауаптылықты көздейтін қылмыстық заңнама нормаларын жетілдіру бойынша ұсыныстар бар. Құқық қолдану практикасының кемшіліктері және оларды жою жолдары көрсетілген.
Жұмыста қылмыс туралы статистикалық мәліметтер қолданылады, автор кейбір шет елдердің қылмыстық заңнамасына салыстырмалы талдау жасайды.