САЛЫҚТЫҚ ҚЫЛМЫСТЫҚ ҚҰҚЫҚ БҰЗУШЫЛЫҚТАР ПРОФИЛАКТИКАСЫНЫҢ ЖАЛПЫ МӘСЕЛЕЛЕРІ
DOI:
https://doi.org/10.52026/1994-408X_2020_63_5_135Кілт сөздер:
салықтық қылмыстардың алдын алу, ,алдын алудың арнайы-криминологиялық мақсаттары, алдын алудың, жеке мақсаттары, салық саясаты, ақылға қонымды салық саясатыАңдатпа
Мақалада салық қылмыстарының алдын алудың жалпы мәселелері қарастырылады. Салық қылмысының алдын-алу-бұл салық қылмысының өсуіне негіз болатын тәуекелдерді болдырмауға немесе азайтуға бағытталған мемлекет жүзеге асыратын саяси, экономикалық, құқықтық және әлеуметтік шаралар кешені екендігі анықталды. Салықтық қылмыстардың алдын алудың үш мақсаты анықталды: жалпы әлеуметтік, арнайы криминологиялық және жеке.
Жалпы әлеуметтік профилактика күрделі, кең ауқымды, қылмыстың барлық түрлеріне әсер етеді және оны қолдану мемлекеттік саясат деңгейінде маңызды және қажет. Салықтық қылмыстардың алдын алудың саяси шараларының негізгі құрамдас бөлігі салықтарды енгізу, ұлғайту немесе азайту арқылы ел экономикасын реттеу үшін қажетті салық жүйесін қалыптастыруға бағытталған мемлекеттің салық саясаты болып табылатыны анықталды. Ғылыми түсінік негізінде салықтық қылмыстардың алдын алудың жалпы әлеуметтік мақсаттары зерттелді.
Әлемде салық саясатының бірнеше бағыттары бар, біріншісі - ең жоғары салық саясаты, екіншісі Экономикалық даму саясаты және үшіншісі ақылға қонымды салық саясаты. Саяси және экономикалық жағдайға байланысты осы немесе басқа саясат қолданылады. Пандемия кезеңінде Еуразиялық экономикалық одақ елдері үшін ақылға қонымды салық саясаты неғұрлым басым болып қала береді. Бюджетке салықтардың түспеуінің басты тәуекелі - "көлеңкелі экономика" деп аталады, онда көптеген кәсіпкерлер жартылай заңды жағдайда жұмыс істейді, бизнесті дамытуға түрлі кедергілер болған кезде.
Салық саясаты адал салық төлеушілер үшін ынталандыру шараларын біріктіріп, жосықсыз салық төлеушілердің жауапкершілігін арттыруы керек екендігі анықталды. Сонымен қатар, салық саясаты парасаттылық қағидаттарына сүйене отырып, салық төлеушілердің қаржылық жағдайын ескеруі керек.