ЗИЯТКЕРЛІК МЕНШІК ҚҰҚЫҚТАРЫНЫҢ САУДА АСПЕКТІЛЕРІ ЖӨНІНДЕГІ КЕЛІСІМДЕГІ (ЗМҚСА) КОММЕРЦИЯЛЫҚ ҚҰПИЯНЫҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ РЕЖИМІ
DOI:
https://doi.org/10.52026/1994-408X_2020_63_5_196Кілт сөздер:
коммерциялық құпия, сауда құпиялары, ноу-хау, өндіріс құпиялары, , жабық ақпарат, жабық ақпарат, ашылмаған ақпарат, құпиялылық, жосықсыз бәсекелестік, коммерциялық құпияны қорғауАңдатпа
Дүниежүзілік сауда ұйымының зияткерлік меншік құқықтарының сауда аспектілері жөніндегі Келісімі (ЗМҚСА) коммерциялық құпияны халықаралық деңгейде құқықтық қорғауды қамтамасыз етеді. ЗМҚСА Келісімі қабылданғанға дейін зияткерлік меншік құқығының объектісі ретінде коммерциялық құпия бірде-бір халықаралық шартта айтылмаған. Келісімнің ережелері елдердің ұлттық құқығына әртүрлі әсер етеді. Кейбір елдерде енгізілген нормалар декларативті сипатқа ие, ал басқа елдерде олар коммерциялық құпияны қорғау саласында айтарлықтай өзгерістерге әкелді.
Коммерциялық құпияны құқықтық қорғау ерекшеліктері мемлекеттік органдарға ұсынылған коммерциялық құпияны және деректерді қорғауды көздейтін «Ашылмаған ақпаратты қорғау» ЗМҚСА Келісімінің 39-бабында айқындалған. Осы баптың шеңберінде ЗМҚСА Келісімінің 39-бабының 1 және 2-тармақшаларында белгіленген коммерциялық құпияны қорғаудың жалпы құқықтық режимінің мәселелері қаралады. Осы сынақтардың ашылмаған деректерін қорғау мәселелері осы баптың мазмұнына енгізілмегендіктен, келісімдегі осы сынақтардың дербес қарауды талап ететін ерекше құқықтық режимі бар.
Мақаланың мақсаты ЗМҚСА Келісіміндегі коммерциялық құпияның құқықтық режимін анықтау болып табылады. Аталған мақсатқа қол жеткізу үшін мынадай міндеттер қойылды: келісімнің 39-бабын әзірлеу жөніндегі келіссөздер тарихын зерделеу; Келісім шеңберінде коммерциялық құпияның құқықтық табиғатын зерттеу; коммерциялық құпия ұғымын және оны қорғау шарттарын айқындау. Алынған нәтижелер негізінде қорытындылар жасалады.