ЦИФРЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРМЕН ЖАСАЛҒАН ҚҰҚЫҚТЫҢ ЖАҢА ОБЪЕКТІЛЕРІ ЖӘНЕ ОЛАРМЕН ҚҰҚЫҚТЫҚ ҚАТЫНАСТАРДЫҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ НӘТИЖЕЛЕРІ
DOI:
https://doi.org/10.52026/2788-5291_2023_75_4_53Кілт сөздер:
жасанды интеллект, заңды тұлға, құқық объектісі, құқықтық қатынас объектісі, цифрлық код, заңды тұлғалар, заңнама, цифрлық құқықАңдатпа
Бұл мақалада авторлар жасанды интеллекттің құқықтық мәртебесі мәселелерін атап көрсетеді. Авторлар жаңа технологиялардың дамуы сол немесе басқа деңгейде қалыптасып келе жатқан жаңа әлеуметтік қатынастарды, оның ішінде цифрлық технологиялар мен жасанды интеллектке қатысты қатынастарды құқықтық реттеуді қажет ететінін атап өтеді. Бұл ретте авторлар жасанды интеллектті құқық субъектісі, сондай-ақ құқықтық қатынастардың субъектісі ретінде тануға байланысты екі аспектіні ажыратады. Бірінші аспект, авторлардың пікірінше, егер жасанды интеллект құқық субъектісі және құқықтық қатынастардың субъектісі ретінде танылса, онда бұл жағдайда жасанды интеллект әрекет қабілеттілігі, әрекет қабілеттілігі және қиянатқа қабілеттілігі бар деп танылатынымен байланысты. яғни жасанды интеллект адамдардағы заңды тұлғаға ие болады. Екінші аспект, егер жасанды интеллект құқық субъектісі және құқықтық қатынастардың субъектісі ретінде танылса, жасанды интеллектті бір мезгілде жаңа құқық объектісі де, азаматтық құқықтың да жаңа объектісі деп жариялау этикалық және моральдық тұрғыдан дұрыс бола ма дегенмен байланысты. атап айтқанда заң? Авторлардың пікірінше, адам құқық субъектісі және құқықтық қатынастардың субъектісі бола алмайды және сонымен бірге құқық объектісі және құқықтық қатынастардың объектісі бола алмайды. Бұл ретте авторлар жеке және заңды тұлғаларды құқық субъектілері және құқықтық қатынастардың субъектілері деп танитын, бірақ сонымен бірге оларды құқық объектілері, оның ішінде азаматтық құқық объектілері деп танымайтын қолданыстағы заңнамаға жүгінеді. Сонымен қатар, авторлар мақалада цифрлық құқық мәселелерін қысқаша қамтиды. Атап айтқанда, авторлар цифрлық құқық объективті және субъективті мағынада қарастырылуы мүмкін деген тезиспен келіседі. Сонымен қатар, авторлар әдебиетте 2022-2024 жылдарға Цифрлық кодекс жобасын әзірлеу мерзімінен бұрын деп көрсетілгеніне қарамастан, бүгінгі күні Қазақстан Республикасының Цифрлық кодексінің жобасын әзірлеу қажеттілігі туындап отыр деп есептейді.
