ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҚЫЛМЫСТЫҚ-АТҚАРУ ЖҮЙЕСІ МЕКЕМЕЛЕРІНДЕ СОТТАЛҒАНДАР АРАСЫНДА ЭКСТРЕМИЗМ МЕН ТЕРРОРИЗМНІҢ АЛДЫН АЛУ МӘСЕЛЕЛЕРІ

Аңдатпа

Аталған мақалада қылмыстық-атқару жүйесі мекемелеріндегі сотталғандар арасында экстремизм мен терроризмнің алдын алу проблемаларын зерделеуге бағытталған қылмыстық заңнама нормаларына талдау жүргізіледі. Мақалада экстремизм мен терроризмнің алдын алу осы бағыт бойынша жұмыстардың тиімділігіне бағытталған мемлекеттік және қоғамдық шаралар жиынтығына негізделген деген гипотеза расталады.

Нәтижелер елдегі экстремизм мен терроризмнің алдын алу мәселелеріне көп көңіл бөлінетінін көрсетеді. Экстремистік және террористік сипаттағы баптар бойынша қылмыстардың жалпы төмендеуі байқалады. Дегенмен де, Қазақстан Республикасының Қылмыстық-атқару жүйесі органдарының жұмысын жақсарту қажет. Ел азаматтарының қылмыстық-атқару жүйесіне қатысты сенімсіздігі және ел азаматтарының түрмелердегі экстремизм мен терроризмнің алдын алу шеңберінде мемлекет қабылдайтын шаралар туралы сенімді деректер алуға деген мүдделілігіне де байланысты.

Біздің талдауымыз түрмелердегі экстремизм мен терроризмнің алдын алу мақсаты екі бағытта жүзеге асырылатынын көрсетті: экстремистік және террористік сипаттағы баптар бойынша сотталған адамдар тарапынан сотталғандарды радикалдандыруға жол бермеу, екінші жағынан экстремизм мен терроризм үшін сотталғандарды әлеуметтік оңалтуға және радикалды идеологиядан бас тартуға бағытталған арнайы іс-шараларды қолдану.

Ескерту келесі кезеңде және жазадан кейін болатынын түсіну керек. Жазаны өтеу кезеңінде қылмыстың алдын алу, кінәні өтеу, ауыртпалықтарды көтеру негізгі болып табылатын кезде, үлкен қиындықтармен бірге келеді, өйткені әртүрлі әсер ету құралдарын біріктіру қажет. Соңғы жылдардағы зерттеулер көрсеткендей, және біздің зерттеуімізде түрмелерде экстремистік идеологияға тарту туралы ақпараттың болуы, түрмеде болмаған  азаматтарды экстремистік идеологияға тарту сияқты маңызды екенін растайды. Мұның бәрі қылмыстық-атқару жүйесі тарапынан ашықтық пен ақпараттандыру, қылмыстық-атқару жүйесі үшін кадрлар даярлау, алдын алу тетігінің әлеуетін пайдалану, сотталғандардың құқықтарын сақтау және демократиялық құндылықтарды ұстану сияқты аспектілерді күшейтуді талап етеді.