ЦИФРЛАНДЫРУ ЖАҒДАЙЫНДА СУ РЕСУРСТАРЫН МЕМЛЕКЕТТІК ҚҰҚЫҚТЫҚ РЕТТЕУ
DOI:
https://doi.org/10.52026/2788-5291_2025_80_4_176Кілт сөздер:
су шаруашылығы, су ресурсы, цифрландыру, цифрлық платформа, цифрлық технологиялар, мемлекеттік басқару, гидротехникалық құрылыстар, ақпаратқа қол жеткізу, цифрлық трансформация, cу ресурстарын басқаруАңдатпа
Мақалада Қазақстан Республикасында су ресурстарын басқарудың заманауи әдістерін іске асыру ерекшеліктері қарастырылады.
Су ресурстарын пайдалану және қорғау саласындағы заманауи инновациялық технологиялар, сондай-ақ табиғат қорғау қызметін жүзеге асыру процесінде осындай инновациялық технологияларды тиімді пайдалануды жүзеге асыратын нормативтік-құқықтық актілер сипатталған.
Авторлар су заңнамасының кемшіліктерін жоюдың және су ресурстарын басқаруды жақсартудың негізгі тәсілдерін қарастырып, Су кодексінің жаңа редакциясында цифрландыру мен автоматтандыруды енгізуді қамтамасыз ететін нормаларды көздейді.
Қазақстан Республикасының Су шаруашылығы кешенін жетілдіру қазіргі заманғы технологияларды пайдалана отырып мониторинг жүйесін енгізуді, су үнемдеуші және экологиялық қауіпсіз технологияларды қолдану негізінде су ресурстарының сандық және сапалық көрсеткіштерін қатаң есепке алуды және бақылауды көздейтін экожүйелік су пайдалану қағидаттарына негізделуге тиіс.
Су ресурстарын басқару саласын цифрландырудың басты мақсаты –халықты сумен жабдықтау сапасын арттыру, экологиялық-санитарлық жағдайды жақсарту, гидротехникалық құрылыстардың қауіпсіздігін анықтау және бақылау, су шаруашылығы инфрақұрылымының жай-күйі туралы ақпаратты қалыптастыру, халықтың цифрлық білімін жетілдіру болып табылады.
Авторлар цифрландыру жағдайында су ресурстарын мемлекеттік реттеу мәселелері бойынша су заңнамасын және оларды қолдану практикасын жетілдіруге бағытталған ұсыныстар дайындайды. Бұл өз кезегінде су ресурстарын мемлекеттік құқықтық реттеудегі тиісті құқықтық актілердің кемшіліктерін жою жолымен су шаруашылығы саласына тиісті шешімдерді дайындауға және енгізуге мүмкіндік береді.
Осы сыни мәселелерді талдай отырып, авторлар Қазақстан Республикасындағы су қатынастары құқықтық жүйені кеңірек түсінуге ықпал ететін нормативтік-құқықтық нормалардың құқықтық табиғатының әртүрлі аспектілері туралы өзіндік көзқарасын ұсынады. Түптеп келгенде, зерттеу Қазақстанның құқықтық шеңберіндегі су ресурстарын басқару саласын цифрландырудың құқықтық мәні мен рөлін тереңірек түсінуге мүмкіндік береді. Ол құқықтық базаны қалыптастыру елдегі су ресурстарын қорғау үшін осы шешімдердің ықтимал салдарын көрсетеді.
