МЕДИЦИНА ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІНІҢ КӘСІБИ ЖАУАПКЕРШІЛІГІН САҚТАНДЫРУ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ ҚҰҚЫҒЫН ҚОРҒАУ ТЕТІГІ РЕТІНДЕ
DOI:
https://doi.org/10.52026/2788-5291_2025_80_3_317Кілт сөздер:
кәсіби жауапкершілікті сақтандыру, медицина қызметкерлері, пациент, денсаулыққа келтірілген зиянды өтеу, сақтандыру объектісі, сақтандыру жағдайыАңдатпа
Мақалада медициналық қызметкерлердің кәсіби жауапкершілігін сақтандырудың құқықтық негіздері денсаулықты қорғау құқығын қорғаудың тиімді тетігі ретінде қарастырылады. Автор пациенттердің денсаулығына зиян келтіру қаупімен байланысты медициналық қызметтің ерекшеліктеріне назар аударады, бұл тек кәсіби бұзушылықтармен ғана емес, сонымен қатар басқа да субъективті және объективті факторлармен (мысалы, нашар түсінілген аурулар, емханалардың нашар материалдық жабдықталуы және т.б.) болуы мүмкін. Дамыған шет елдердегі медицина қызметкерлерінің кәсіби жауапкершілігін сақтандыру жүйелеріне шолу жүргізілуде. Әртүрлі елдердегі медициналық персоналды сақтандырудың озық тәжірибесін талдау, реттеу тәсілдерінің айырмашылығына қарамастан, ол дәрігерлерді қаржылық тәуекелдерден қорғауға және пациенттердің денсаулығына немесе өміріне келтірілген зиянның кепілдік берілген өтемін қамтамасыз етуге бағытталғанын көрсетеді.
Мақалада медициналық қызмет көрсету кезінде келтірілген зиян үшін кәсіби жауапкершілікті сақтандыру шарттары, медицина қызметкерлерінің кәсіптік жауапкершілігін қоса сақтандыру шартының ерекшеліктері, оның мазмұны талданады. Медицина қызметкерлерінің кәсіби жауапкершілігін сақтандыруға қатысты терминдерге авторлық анықтамалар берілген. Кәсіби жауапкершілікті сақтандыру міндеттері контекстінде қарастырылатын сақтандыру объектісінің, сақтандыру оқиғасының сипаттамаларына ерекше назар аударылады.
Отандық және шетелдік сақтандыру жүйелерін талдау негізінде автор Қазақстандағы медицина қызметкерлерінің кәсіби жауапкершілігін сақтандырудың негізгі артықшылықтары мен мүмкіндіктерін анықтайды. Заңмен белгіленген сақтандыру ережелері (сақтандырудың міндетті сипаты, сақтандыру сыйлықақылары мен сақтандыру төлемдерінің мөлшерін белгілеу, өтемақы төлеу туралы пациенттердің шағымдарын қарайтын тәуелсіз органның болуы) сақтандыру рәсімдерінің әділдігі мен ашықтығын қамтамасыз етуге бағытталғаны көрсетілген. Заңнаманың және сақтандырудың жаңа түрін қолдану тәжірибесінің мәселелері айқындалып, оларды шешу жолдары ұсынылды.
