ҚАЗАҚСТАНДА СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА ҚАРСЫ ІС- ҚИМЫЛДЫ ЖАНДАНДЫРУДЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ
DOI:
https://doi.org/10.52026/2788-5291_2025_80_4_251Кілт сөздер:
сыбайлас жемқорлық, мәдениет, құқықтық сана, қарсылық, әділеттілік, доминант, ар-ұждан, корпоративтік мінез-құлықАңдатпа
Мақалада қоғамымыздағы сыбайлас жемқорлықты қабылдау және оған қарсы іс-қимыл мәдениетінің ерекшеліктерін ашуға байланысты жекелеген құқықтық және әлеуметтік-психологиялық аспектілер қарастырылған. Тұжырымдамалық ереже негізделеді, оның мазмұны мемлекет пен қоғамның сыбайлас жемқорлыққа қарсы тиімді іс-қимылы мемлекет пен азаматтық қоғам институттарының саяси ерік-жігерінің біртұтас бірлігінде барынша жанданған жағдайда мүмкін болатындығына негізделеді. Республика азаматтарының санасында қалыптасқан әлеуметтік қауіптілік дәрежесін және елдегі сыбайлас жемқорлықтың таралуының әлеуметтік қауіпті салдарын қабылдау мен бағалаудың дұрыс мәдениетіне негізделген. Әділ және үнемі дамып келе жатқан жаңа Қазақстанды құру үшін сенімді іргетас құру мақсатында мемлекетіміз бен қоғамымыз қабылдайтын прогрессивті бастамалар мен өзгерістерге елеулі теріс әсер ететін теріс әлеуметтік құбылыс ретінде бағаланады. Жаңа Қазақстанның ғимаратын тұрғызуға болатын сенімді іргетас республикада реформаланған әлеуметтік-экономикалық, саяси, құқықтық және мәдени-адамгершілік қатынастарды құру деп атауға болады, олар біздің халқымыздың прогресс пен өркендеуге қарай одан әрі қозғалысының мақсаттарына сәйкес келетін принципті маңызды міндеттерді шешуге бағытталған. Әлеуметтік-экономикалық қатынастарды реформалау жер мен оның жер қойнауына, суына, өсімдіктер мен жануарлар әлеміне және басқа да табиғи ресурстарға жалпыхалықтық меншікті бекітуге қатысты конституциялық қағидаларды іске асыруды көздейді. Республикада әлеуметтік-экономикалық қайта құруларды табысты жүргізу сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылдың қолда бар әлеуетті мүмкіндіктерін одан әрі жандандыру үшін нақты мүмкіндіктер ашады. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылдың тиімділігін арттыруға сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресті ұйымдастыруда мемлекет көрсететін тиісті саяси ерік-жігердің белсенділігі мен дәйектілігі дәрежесі ықпал етеді. Сыбайлас жемқорлық қылмысқа ықпал ету шараларының дұрыс тактикасы мен стратегиясын негізді жоспарлаумен және қабылдаумен байланысты.
