ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ КОНСТИТУЦИЯСЫНЫҢ ҚОЛДАНЫСЫ: ҚҰҚЫҚТЫҚ, ҚҰНДЫЛЫҚТЫҚ ЖӘНЕ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ МАЗМҰНЫ
DOI:
https://doi.org/10.52026/1994-408X_2020_63_5_57Кілт сөздер:
Конституция, Конституцияның қолданылуы, Конституцияның функциялары, Конституцияны іске асыру, Конституцияны тікелей қолдану, Конституцияны тікелей қолдану шектері, Конституциялық КеңесАңдатпа
Зерттеудің тақырыбы «Конституцияның қолданылуы» категориясы, оны құрайтын элементтер: Конституция нормаларын қолдану, сақтау, жүзеге асыру және қолдану. Мақаланың мақсаты Конституцияның қолданылу ұғымын айқындау, оны Негізгі Заңның реттеушілік функцияларында көрсету, Конституцияның іс-әрекетінің оны іске асыру нысандарымен өзара байланысы мен арақатынасын белгілеу, Конституция нормаларын тікелей қолданудың шектері мен шектеулерін анықтау болып табылады.
Мақалада Конституцияның функциялары мен іс-әрекетінің мәнін талдау заң практикасына назар аудара отырып, мемлекеттік-құқықтық құбылыстарды зерттеу қажеттілігін қарастыратын құқық теориясының әдіснамасы тұрғысынан анықталады, ғылым практиканың қажеттіліктеріне қызмет ету үшін қажет және тәжірибе ғылыми зерттеулердің ақиқатының өлшемі болып табылады. Осыған байланысты, зерттеу қорытындылары заңды ұстанымдар мен конституциялық бақылау органы мен сот билігінің позициясы заңына негізделген. Мақалада Конституцияның құндылық мазмұны, оның мақсаттылығы, тұрақтылығы, тұрақтылығы және қолданылу ұзақтығы Конституцияның қоғамдық қатынастарға тікелей және жанама әсер ету сияқты маңызды сапасын ашатын функцияларымен анықталатындығы баса айтылған. Заң әдебиеті мен практикасын талдау негізінде Конституция мен салалық заң арасында құқықтық байланыстар орнату әдеттегі заң конституциялық нормаларға қатысты басым болуы мүмкін құқықты қолдану субъектісіне қарағанда заң шығарушы мен конституциялық бақылау органының міндеті болып табылады деген тұжырым жасалады. Сонымен бірге, автор жұмыста көрсетілген объективті шектеулер мен шектеулерді қоспағанда, Конституция нормаларын тікелей қолдану негіздерін де көрсетеді.
