ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА АДАМ ӨМІРІН ҰЗАРТУДЫҢ ЖАҢА ТӘСІЛДЕРІ (МЕДИЦИНАЛЫҚ ЖӘНЕ ҚҰҚЫҚТЫҚ АСПЕКТІЛЕР)

Аңдатпа

Мақалада автор ҚР Тұңғыш Президенті – Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың 2009 жылғы 13 қазандағы актілік сөзінде ғалымдардың ерекше назарын аударған Қазақстан Республикасында антиэйджингті (қартаюға қарсы) дамыту институтын ашады, себебі мұндай өте күрделі және бүкіл адамзат үшін өзекті мәселені медициналық ғана емес, құқықтық нормаларсыз да қамтамасыз ету және шешу мүмкін емес – республикадағы адам өмірін ұзарту мәселелері бойынша ғылыми зерттеулер жүргізудің тікелей бастамасы болған адам ағзасының қартаю процесін бәсеңдету. Сондай-ақ, мемлекеттік-құқықтық ғылым тұрғысынан адамның белсенді ұзақ өмір сүру проблемалары бойынша ғылыми-зерттеу қызметін ұйымдастыру және жүзеге асыру сипатталады; адам өмірінің ұзақтығын қамтамасыз ету мәселелері бойынша шет мемлекеттердің әлеуметтік-құқықтық саясаты мен тәжірибесіне талдау жүргізіледі; салауатты өмір салты және адам өмірінің ұзақтығын қамтамасыз ету мәселелерін реттеу саласындағы мемлекеттік саясаттың және Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасының басым бағыттары қаралды.

Автор Қазақстанда антиэйджинг ұғымын құқықтық реттеудің жоқтығына ерекше назар аударады, себебі республикада, көптеген елдердегідей, әзірге антиэйджинг үшін жеткілікті заңнамалық база қалыптаспаған, ол көбінесе адамның ұзақ өмір сүру ұғымымен алмастырылады. Бұл ретте, ұзақ өмір сүру проблемасын, оның ішінде антиэйджингті, яғни Қазақстан Республикасындағы белсенді адам өмірін ұзартуды шешудің заңнамалық және ұйымдастырушылық деңгейінде маңызды мемлекеттік міндеттерді тиімді шешу үшін тікелей реттеу объектісін нақты айқындау және оның нормативтік құқықтық деңгейде аражігін ажыратуды айқындау және екі басым бағыт – медициналық және нормативтік құқықтық бағыт бойынша ғылыми зерттеулер жүргізу қажет екендігіне назар аударылды.