ЕҢБЕК ҚҰҚЫҚҚАТЫНАСТАРЫНДАҒЫ СТАНДАРТТАР: ТЕОРИЯЛЫҚ-ҚҰҚЫҚТЫҚ ТАЛДАУДЫҢ КЕЙБІР АСПЕКТІЛЕРІ
DOI:
https://doi.org/10.52026/2788-5291_2022_69_2_116Кілт сөздер:
Еңбек, стандарттар, еңбек, еңбек шарты, қызметкер, жұмыс беруші, атипті еңбек қатынастарыАңдатпа
Еңбек қатынастарының стандартты емес нысандарын құқықтық реттеу және лайықты еңбек құқығын қамтамасыз етудің тиімді стратегиясын таңдау халықаралық деңгейде де, ұлттық деңгейде де маңызды міндет болып табылады. Белгілі бір стандарттар шеңберінде өмір сүретін таза еңбек қатынастарының үлесі тез төмендеп бара жатқанын түсіну еңбек заңнамасында бекітілген, бірақ бүгінгі күні ескірген кейбір аксиомалардан бас тартудың алғашқы қадамы болып табылады.
Мақалада еңбек шарты шеңберіндегі еңбек қатынастары саласындағы стандарттарға теориялық және құқықтық талдау және олардың қазіргі заманғы жағдайларда типтік емес көрініс беру мүмкіндіктері қарастырылған. Сондай-ақ авторлар қазіргі әлемдегі стандарттардан ауытқу жаңа тиімді құқықтық негіздер мен әлеуметтік кепілдіктерді әзірлеуді талап ететін қалыпты құбылыс екенін көрсететін құқықтық жағдайларды белгілеуге тырысты.
Жүргізілген теориялық зерттеулердің негізінде авторлар еңбек шарты шеңберінде еңбек қатынастарын жүзеге асырудағы нормалар бұрынғысынша белгіленген сипаттамаларға және олардың еңбек шарты шеңберіндегі типтік емес көрінісіне келтірілуі мүмкін деген қорытындыға келді. стандартты емес деп атауға болады, онда жұмыспен қамтудың жаңа нысандарын іске асыру шеңберінде «стандартты емес нысандар» термині қолданылмауы мүмкін. Жұмыспен қамтудың жаңа нысандарының таралуы, еңбек қызметін ұйымдастыру қазіргі заманғы жағдайларда соншалықты алуан түрлі және серпінді, сондықтан жұмысқа орналастыру критерийлерін стандарттау және біріздендіру әрекеті дұрыс емес.
Зерттеудің әдіснамалық негізі ғалымдардың доктриналық әзірлемелерін құрылымдық талдауға, теориялық және халықаралық нормативтік тәжірибені зерттеуге жүйелі көзқарасқа негізделген.
