«АСТАНА» ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАРЖЫ ОРТАЛЫҒЫНЫҢ СОТЫ ЖӘНЕ МЕМЛЕКЕТТІК-ҚҰҚЫҚТЫҚ РЕТТЕУ МӘСЕЛЕЛЕРІ
DOI:
https://doi.org/10.52026/2788-5291_2024_76_1_231Кілт сөздер:
"Астана" халықаралық қаржы орталығы, АХҚО, АХҚО соты, Халықаралық төрелік орталығы (ХТО), жария құқық, шетелдік инвестор, шетелдік инвестицияларАңдатпа
Шетелдік инвесторларды тарту мақсатында Қазақстан Инвестицияларды көтермелеу және өзара қорғау туралы 50-ге жуық келісім жасасты, онда тараптар өз аумағында қолайлы жағдайлар жасауға міндеттенеді. Қазақстан Республикасы Президентінің 2015 жылғы 19 мамырдағы Жарлығымен Астана қаласында 2016 жылдан бері жұмыс істеп келе жатқан "Астана" халықаралық қаржы орталығы құрылды. "Астана" халықаралық қаржы орталығының негізгі міндеттерінің бірі еліміздің қаржы қызметтері саласына инвестициялар тарту болып табылады. Бұдан басқа, халықаралық деңгейдегі судьялар мен танылған заңгерлерді тарта отырып, "Астана" халықаралық қаржы орталығының соты мен Халықаралық төрелік орталығы құрылды. Алайда "Астана" халықаралық қаржы орталығының соты әкімшілік немесе қылмыстық істерді жүргізбейді. Сонымен қатар, бұл сот "Астана" халықаралық қаржы орталығының актілерін түсіндіру бойынша айрықша құзыретке ие. Осыған байланысты "Қазақстан Республикасының Әкімшілік-іс жүргізу кодексі" Қазақстан Республикасы кодексінің шеңберінде мемлекеттік органдармен дауларды қараудың орындылығы туралы мәселе туындайды, мұнда "Астана" халықаралық қаржы орталығының құқық көздеріне ағылшын құқығының қағидаттары, нормалары, прецеденттері жатады. Жергілікті әкімшілік соттар жалпы заң бойынша дауларды қарау үшін жеткілікті біліктілікке ие ме? Осы мақалада "Астана" халықаралық қаржы орталығы сотының құрылымы, оның құзіреті, сондай-ақ "Астана" халықаралық қаржы орталығы мен Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасы бойынша жария-құқықтық қатынастар қаралатын болады.