ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ТӘЖІРИБЕ ЖӘНЕ ЭКСТРЕМИЗМГЕ ҚАРСЫ ІС-ҚИМЫЛ ЖӨНІНДЕГІ ҰЛТТЫҚ ЗАҢНАМАНЫ ЖЕТІЛДІРУ МӘСЕЛЕЛЕРІ

Аңдатпа

Мақалада экстремизмге қарсы іс-қимыл мәселелеріне арналған шет елдердің - Қытай, Молдова, Беларусь заңнамасы, сондай-ақ ТМД-ға қатысушы мемлекеттер Парламентаралық Ассамблеясының отыз екінші пленарлық отырысында қабылданған «Экстремизмге қарсы іс-қимыл туралы» модельдік заңның ережелері қарастырылады; Ұлттық заңнамадағы «экстремизм» және «терроризм» ұғымдарына талдау жүргізіледі.

Авторлар «Экстремизмге қарсы іс-қимыл туралы» Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңындағы «экстремизм» ұғымының анықтамасында «экстремизм» және «терроризм» ұғымдарының араласуына ықпал ететін бірқатар кемшіліктер бар екенін атап өтті. Бұл өз кезегінде Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінде бірқатар қайшылықтарды тудырады, мәселен кейбір қылмыстар экстремизмге де, терроризмге де жатқызылуы мүмкін. Сайып келгенде, бұл аталған қылмыстар бойынша статистиканың бұрмалануына әкелуі мүмкін.

Салыстырмалы талдау нәтижелері негізінде экстремизмге қарсы іс-қимыл туралы ұлттық заңнамаға бірқатар новеллаларды, оның ішінде экстремизмге қарсы іс-қимыл саласындағы жоғары қадағалау ретінде прокурорлық қадағалауды регламенттейтін жаңа бапты енгізу ұсынылады.

Авторлар экстремизмге қарсы тұруда оның алдын алуға маңызды орын береді. Оқушылар мен жастар арасындағы профилактикалық шараларға халықтың ең осал және психологиялық жетілмеген бөлігі ретінде ерекше назар аудару керек. Атап айтқанда, мектеп бағдарламасына да, жоғары оқу орындарының білім беру жүйесіне де тиісті пәнді енгізуден айтарлықтай әсер күтілуде.

Тұтастай алғанда, экстремизмге қарсы іс-қимыл жөніндегі шаралардың ішінде авторлар заңнаманы жетілдіруді; экстремизмге қарсы іс-қимыл жөніндегі жұмысқа жұртшылықты тартуды; мәдениетаралық диалогты ілгерілетуге, медиа сауаттылықты арттыруға және тұлғааралық байланыстарды нығайтуға бағытталған бастамаларды атап көрсетеді.