ҚЫЛМЫСТЫҚ ЖОЛМЕН АЛЫНҒАН КІРІСТЕРДІ ЗАҢДАСТЫРУҒА (ЖЫЛЫСТАТУҒА) ЖӘНЕ ТЕРРОРИЗМДІ ҚАРЖЫЛАНДЫРУҒА ҚАРСЫ ІС-ҚИМЫЛДЫҢ КЕЙБІР МӘСЕЛЕЛЕРІ

Аңдатпа

Бұл мақалада Қылмыстық жолмен алынған кірістерді жылыстатуға және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл, сондай-ақ халықаралық стандарттарға (АЖ/ТҚҚ) сәйкес ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жүйесін жетілдіру және Қылмыстық жолмен алынған ақшаны жылыстатуға қарсы күрестің қаржылық шараларын әзірлеу тобын жаппай қырып-жою қаруын таратуды қаржыландыру мәселелері қарастырылған.

2022 жылдың қаңтарында өткен елдегі оқиғалар Алматыда және басқа да ірі қалаларда қылмыстар, тәртіпсіздіктер мен жаппай қиратуды ұйымдастырған топтардың нақты сценарийі бар екенін көрсетті. Республикада террористік әрекеттерді іске асыру үшін осы топтарды қаржыландыру ел ішінде де, шетелде де қаржыландырылды деп есептейміз.

Авторлар «Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс – қимыл туралы» Қазақстан Республикасының Заңын (бұдан әрі – 2009 жылғы 28 тамыздағы заң) талдап, осы мәселеде шешудің жаңа жолдарын, оның ішінде «Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) қарсы іс-қимыл туралы» және «Терроризмді қаржыландыруға және жаппай қырып-жою қаруын таратуды қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы» екі дербес заң қабылдау.

Сонымен қатар, авторлар салалық заңнамада қолданылатын кейбір ұғымдар мен анықтамаларға талдау жүргізіп, оларды нақтылау қажет деген қорытындыға келді. Сонымен, бенефициарды немесе бенефициарлық меншік иесін анықтау қиын процесс болуы мүмкін. Кейбір юрисдикцияларда бенефициарлық меншік иелері тек акциялардың белгілі бір пайызынан астамы бар адамдар болып саналады (мысалы, 25% - дан астам). Бұл иелік ету бенефициарлардың ешқайсысы шекті деңгейге жетпейтіндей бөлінсе, ақпаратты ашудан жалтаруға мүмкіндік береді.