ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ЭЛЕКТРОНДЫҚ (ЦИФРЛЫҚ) ҚОЛТАҢБАЛАРДЫ ҚОЛДАНУДЫҢ КЕЙБІР ЗАҢДЫҚ ЖӘНЕ ТЕХНИКАЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРІ ТУРАЛЫ

Авторлар

  • Жебеген Абайұлы Құранбек

Кілт сөздер:

электрондық қолтаңба, электрондық цифрлық қолтаңба, цифрлық қолжазба қолы, электрондық құжат, Электрондық құжат айналымы., электрондық қолтаңба, электрондық цифрлық қолтаңба, цифрлық қолжазба қолы, электрондық құжат, электрондық құжат айналымы

Аңдатпа

Цифрландыру, электрондық құжат айналымын дамыту Қазақстан экономикасын дамытудың стратегиялық бағыттарының бірі болды. Мемлекет тарапынан қызығушылық, әрине, электрондық құжат айналымы нарығын цифрландыруға және тұрақты дамытуға ықпал етеді, ол бүкіл әлемдегі соңғы оқиғалар аясында дағдарыс жағдайында дамуға одан да үлкен серпін алады деп ойлайды. Мақалада электрондық құжат айналымы жүйесінің жекелеген аспектілері, электрондық құжат айналымы жүйесінде электрондық (цифрлық) қолтаңбаны қолданумен байланысты кейбір қиындықтар қарастырылады.

Сондай-ақ, мақалада электрондық (цифрлық) қол қою (ЭЦҚ) мен цифрлық қолжазба қол қою (ЦҚҚ) арасындағы айырмашылықтар ашылады. Электрондық құжат айналымы жүйесінде жаңа мүмкіндіктер беретін биометриялық бағдарламаларды және олармен жұмыс істейтін биометриялық құрылғыларды таратуға байланысты қолжазба паролін (қол қою) жазу динамикасы бойынша адамды аутентификациялау тәсілі сипатталған.

Болашақта ЭЦҚ-мен және ЦҚҚ-мен құқықтарды, атап айтқанда ЦҚҚ құжаттарын растау арқылы жылжымайтын мүлік объектілеріне құқықтарды тудыратын мемлекеттік тіркеуге жататын мәмілелердің нотариаттық іс-әрекеттерді жасау.

Сандық криминалистиканың маңызды сәттері, оларда сақталған сандық дәлелдемелерді алу мақсатында сандық қолжазба қолтаңбасын сәйкестендіруге зерттеу жүргізу көрсетілген. Пайдаланушылардың биометриялық аутентификациясы үшін арнайы бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдалану мүмкіндіктері. ЦҚҚ-ны және басқа да қолжазба электрондық қолтаңбаларды сәйкестендіру мен аутентификациялауды, осындай зерттеулер жүргізуге жұмсалатын уақыт пен құралдарды қысқартуды елеулі жеңілдету және дербес жүргізу.

Терминдер мен ұғымдардың отандық жүйелі ғылыми-құқықтық әзірлемелерінің жоқтығына, заңнамалық регламенттеу жүйесінің жоқтығына, электрондық құжат айналымы саласындағы жаңа виртуалды объектілерді криминалистикалық зерттеудің ғылыми негізделген әдістемелеріне байланысты жоғары цифрлық ақпараттық технологиялар саласындағы негізгі нормативтік базаның қазіргі проблемалары ашылды.

 

##submission.downloads##

Жарияланды

30.09.2020

##submission.howToCite##

Құранбек, . Ж. А. (2020). ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ЭЛЕКТРОНДЫҚ (ЦИФРЛЫҚ) ҚОЛТАҢБАЛАРДЫ ҚОЛДАНУДЫҢ КЕЙБІР ЗАҢДЫҚ ЖӘНЕ ТЕХНИКАЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРІ ТУРАЛЫ. «Qazaqstan Respyblikasy Zannama jäne Quqyqtyq Aqparat Institytynyn Jarshysy» Gylymi-Quqyqtyq Jurnaly («Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институтының Жаршысы» ғылыми-құқықтық журналы), 3(61). Retrieved from https://vestnik.zqai.kz/index.php/vestnik/article/view/183