КОРПОРАТИВТІК КЕЛІСІМДІ БҰЗУДЫҢ САЛДАРЫ

Аңдатпа

Корпоративтік шарт және оның ережелерін бұзғаны үшін жауапкершілікті белгілеуді Қазақстан Республикасының корпоративтік заңнамасында бекіту мүмкіндігі осы мақалада  қарастырылады.

Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында корпоративтік шарт (акционерлік келісім) туралы сөз жоқ. Келісім-шарттың еркіндігі принципіне сүйене отырып, ол тыйым салынбағанымен және оны пайдалану кезінде бизнес қауымдастығына бірқатар артықшылықтар бере алады. Бірақ корпоративтік шарттың заңнамалық реттелуінің, әсіресе оны бұзғаны үшін жауапкершіліктің жоқтығынан кәсіпкерлер онда нақты мақсаттылық байқамайды.

Корпоративтік келісімге қатысушыларды корпоративтік шарт бойынша өз міндеттемелерін орындауға ынталандыру бойынша ұсыныстарды әзірлеу мақсатында осы мақалада көршілес елдердің және корпоративтік келісім институтында қолданудың берік тәжірибесі бар елдердің халықаралық тәжірибесі талданады.

Халықаралық тәжірибені талдау нәтижесінде авторлар Қазақстандағы құқық қолдану тәжірибесінде белсенді түрде қолданылып жүрген айыппұл мен залалды өтеу туралы талап корпоративтік келісімнің міндеттемелерін орындаудың шын мәнінде тиімді құралы емес екенін түсінді. Әдетте, корпоративтік келісімдердің мақсаты шарт бұзылған жағдайда ақшалай өтемақы алу емес, корпоративтік келісімнің міндеттерін орындау, кәсіпорынды басқару бойынша белгілі бір нәтижелерге қол жеткізу болып табылады. Сонымен қатар, жойылған залалдарды пайдалану кезінде сот арқылы азайту қаупі бар, ал залал дәлелдеудің жоғары стандарттарына ие. Осыған байланысты бұл мақалада халықаралық құқықтануда қолданылатын міндеттемені нақты орындау талабы неғұрлым прогрессивті тетіктерге назар аудару ұсынылады.