КӘМЕЛЕТКЕ ТОЛМАҒАНДАР АРАСЫНДА СУИЦИДТІҢ АЛДЫН АЛУ ПРОБЛЕМАЛАРЫНА ЫҚПАЛ ЕТЕТІН НЕГІЗГІ ФАКТОРЛАР

Аңдатпа

Өзін-өзі өлтіру құбылысы ғалымдардың қызығушылығын тудырды, бірақ ұзақ уақыт бойы бұл медицина, психология және философияны қарастыру тақырыбы болды, бірақ құқықтық цикл ғылымдары емес. Сыртқы әсерден туындаған қылмыстық суицидтердің тар шеңбері ғана (негізінен физикалық және психикалық зорлық-зомбылық түрінде) криминологтар мен криминологтардың қызығушылығын тудырды. Адамның санасы мен мінез-құлқына көптеген субъектілер мақсатты әсер ететін қазіргі ақпараттық қоғам жағдайында қылмыстық суицидті түсіну тәсілдерін қайта қарау қажет. Қазіргі жағдайда адамның "өмірден кетуге" деген ұмтылысы көбінесе деструктивті ақпараттық әсердің әсерінен қалыптасады.Әсіресе балалар мен жасөспірімдердің суицид проблемасы өткір болып табылады.

Іс жүзінде Мемлекет кәмелетке толмағандар арасында суицидтің алдын алу бойынша бірқатар бағдарламалар қабылдады, олар негізінен денсаулық сақтау және білім беру органдарына жүктелген. Балалардың қауіпсіздігі саласындағы аталған проблемалық мәселелерді шешу үшін Қазақстанда кәмелетке толмағандардың суицидтерінің алдын алу бойынша бірқатар нормативтік-құқықтық актілер қабылданды, ағымдағы жылы бала құқықтарын қорғауды күшейту, тұрмыстық зорлық – зомбылыққа қарсы іс-қимыл жасау және жасөспірімдер арасында суицидтік мәселелерін шешу жөніндегі 2020-2023 жылдарға арналған Жол картасы бекітілді.

Сонымен қатар, мемлекеттік органдар мен қоғамдық ұйымдардың өзара іс-қимылының тиімді тетігінсіз, халықаралық тәжірибені пайдаланбай кәмелетке толмағандардың суицидтерінің алдын алу мүмкін емес.

Мақалада кәмелетке толмағандардың өз-өзіне қол жұмсауының алдын алу проблемаларына әсер ететін факторлар қарастырылған, қазіргі уақытта өз-өзіне қол жұмсау себептері ашылған. Кәмелетке толмағандардың суицидтерінің алдын алудың құқықтық аспектілері қаралды.